Hình minh họa
Tác giả Pierre Aury (Chuyên gia nhà tư vấn trong ngành vận tải biển - Pierre đứng đầu một hiệp hội gồm 14 thành viên là các nhà môi giới tàu nổi tiếng) có một số kiến nghị dành cho các nhà điều hành đang quan sát kỹ lưỡng tình trạng của các nền kinh tế quốc gia.
Chuyên mục tháng 1 của Pierre đã thảo luận về công nghệ AI, sự nóng lên toàn cầu, tình hình địa chính trị và khả năng xảy ra một cuộc khủng hoảng tài chính có thể hoặc không thể hình thành trong năm 2024. Các vấn đề kể trên gây ra một số phản hồi về xu hướng suy thoái kinh tế có nhiều khả năng ảnh hưởng đến hoạt động vận chuyển trong năm 2024. Chúng tôi đã cố tình tránh đề cập đến viễn cảnh xảy ra một cuộc suy thoái như vậy.
Trên thực tế, chúng tôi không khẳng định rằng sẽ không có suy thoái kinh tế, theo một số chuyên gia kinh tế, khả năng cao một cuộc suy thoái sẽ xảy ra với chúng ta vào năm 2024. Nếu thực sự một cuộc suy thoái kinh tế sắp xảy ra thì cuộc suy thoái này cũng chỉ có thể tác động nhỏ đến ngành vận tải biển mà thôi. Lý do là các thành phần kinh tế cấu thành nên GDP của thế giới có liên quan đến vận tải biển bao gồm các lĩnh vực thứ cấp và sơ cấp – đang liên tục giảm về mặt tương đối. Lĩnh vực thứ cấp chiếm khoảng 32% GDP thế giới vào năm 1990 và hiện nay chỉ vào khoảng 27%. Thật không may, “tàu cỡ lớn không vận chuyển pizza!”
Lý do thứ hai mà chúng tôi không đề cập đến việc suy thoái kinh tế có khả năng định hình thị trường vận tải biển trong năm 2024 hay không là do cách xác định suy thoái kinh tế. Trên thực tế, không có định nghĩa chính thức về suy thoái kinh tế là gì, nhưng có sự đồng thuận chung rằng nó đề cập đến một thời kỳ suy giảm trong hoạt động kinh tế, một thời kỳ tăng trưởng âm như người ta thường nhắc đến trong một thế giới được thiết lập chặt chẽ trong một thời gian dài
Hầu hết các nhà bình luận và phân tích đều sử dụng một định nghĩa mang tính thực tiễn về suy thoái là sự sụt giảm GDP của một quốc gia trong hai quý liên tiếp. Liệu có đủ đơn giản? Thực ra không phải vì con số GDP cuối cùng của bất kỳ khoảng thời gian nào chỉ được ghi nhận khi tất cả dữ liệu từ tất cả các thành phần kinh tế đều có sẵn trong khoảng thời gian đó.
Thông thường ở các nền kinh tế phát triển phức tạp, việc thu thập và tổng hợp tất cả dữ liệu để đưa ra con số GDP cuối cùng có thể mất đến ba năm kể từ cuối kỳ. Vậy làm thế nào Cục phân tích kinh tế Hoa Kỳ lại vừa công bố con số GDP quý 4 năm 2023 của Hoa Kỳ?
Con số được công bố là kết quả của một cuộc thăm dò ý kiến giữa các doanh nghiệp, ngân hàng và các tổ chức chính phủ được coi là đại diện cho nền kinh tế Hoa Kỳ theo một mô hình. Trên thực tế, đối với những người đủ tò mò để đọc các chi tiết nhỏ, có một cụm từ miễn trách nhiệm đi kèm với việc công bố tất cả các con số này: "Ước tính GDP được công bố hôm nay dựa trên dữ liệu nguồn chưa hoàn chỉnh hoặc có thể được cơ quan nguồn sửa đổi thêm."
Con số GDP Quý I năm 2023 của Hoa Kỳ ban đầu được công bố là +1,3% (hàng năm) hiện đã được sửa đổi thành 2%, tức là tăng 54%. Vậy nếu con số GDP thực tế có thể thay đổi theo thời gian sau mỗi sự kiện thì liệu các dự báo GDP sẽ biến động ra sao? Trên thực tế, họ thường khá giỏi giải quyết một vấn đề, đó là khi có điều gì đó lớn xảy ra, họ hoặc không dự đoán được hoặc đánh giá thấp tầm quan trọng của nó. Những dự báo này chính xác khi không có gì xảy ra và không chính xác khi có điều gì đó đang hoặc sắp xảy ra…”hữu ích như một tấm chắn lửa bằng sô cô la”.
Lý do cuối cùng khiến chúng tôi không đề cập đến khả năng xảy ra suy thoái trong cột báo trước là vì việc xem xét GDP trong ngành vận tải biển hơi giống với việc thực hành khảo cổ học: một tấn thép được bán ra và được tính vào GDP của một chu kỳ (thời gian) nhất định, trong khi khối lượng hàng hóa được vận chuyển bao gồm cả khối lượng thép này đã được thỏa thuận từ nhiều tháng hoặc thậm chí đôi khi là một năm trước đó.
Chắc chắn rằng, trong dài hạn, chỉ số GDP rất quan trọng nhưng tình trạng tắc nghẽn ngắn hạn và thời tiết xấu sẽ tác động đến thị trường vận chuyển trong khi dự báo về GDP khó nắm bắt thì không.