Nền kinh tế toàn cầu đang tiếp tục tăng trưởng với tốc độ vừa phải, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đã công bố triển vọng kinh tế mới nhất, trong đó đưa ra phân tích về tình trạng hiện tại của nền kinh tế toàn cầu. Theo đó, dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu ổn định ở mức 3,1% vào năm 2024, bằng mức 3,1% vào năm 2023, sau đó tăng nhẹ lên 3,2% vào năm 2025.
Tác động của các điều kiện tiền tệ thắt chặt vẫn tiếp tục được quan sát, đặc biệt là tại thị trường nhà đất và tín dụng, tuy nhiên khả năng phục hồi hoạt động toàn cầu đang tỏ ra tương đối kiên cường, lạm phát tiếp tục giảm và niềm tin của các doanh nghiệp tư nhân đang được cải thiện.
Theo OECD, tỷ lệ thất nghiệp trong tháng 2 của nhóm này đứng ở mức 4,9%, gần với mức thấp nhất kể từ năm 2001. Thu nhập thực tế đang tăng lên ở nhiều nước thuộc OECD khi lạm phát ở mức vừa phải và tăng trưởng thương mại chuyển sang tích cực. Triển vọng tiếp tục khác nhau giữa các quốc gia, ở nhiều nền kinh tế tiên tiến, đặc biệt là ở Châu Âu cho thấy mức tăng trưởng yếu hơn, trong khi tăng trưởng mạnh tại Hoa Kỳ và nhiều nền kinh tế thị trường mới nổi.
Tỷ lệ lạm phát chung của các nước thuộc OECD được dự đoán sẽ giảm dần từ 6,9% vào năm 2023 xuống 5,0% vào năm 2024 và 3,4% vào năm 2025, nhờ chính sách tiền tệ thắt chặt và áp lực giá hàng hóa và năng lượng giảm dần. Đến cuối năm 2025, lạm phát dự kiến sẽ quay trở lại mục tiêu của ngân hàng trung ương ở hầu hết các nền kinh tế lớn.
Tăng trưởng GDP ở Hoa Kỳ được dự đoán là 2,6% vào năm 2024, trước khi giảm xuống 1,8% vào năm 2025 do nền kinh tế thích ứng với chi phí vay cao và nhu cầu trong nước giảm nhẹ. Tại khu vực đồng euro, vốn bị đình trệ trong Quý IV-2023, sự phục hồi thu nhập thực tế của các hộ gia đình, thị trường lao động thắt chặt và việc giảm lãi suất chính sách sẽ dần dần giúp tạo ra sự phục hồi tổng thể. Tăng trưởng GDP tại khu vực đồng euro được dự đoán là 0,7% vào năm 2024 và 1,5% vào năm 2025.
Tăng trưởng ở Nhật Bản sẽ phục hồi ổn định, với nhu cầu trong nước được củng cố bởi mức tăng lương thực tế cao hơn, tiếp tục chính sách tiền tệ hỗ trợ và cắt giảm thuế tạm thời. GDP dự kiến sẽ tăng 0,5% vào năm 2024 và 1,1% vào năm 2025.
Trung Quốc dự kiến sẽ tăng trưởng chậm lại ở mức vừa phải, với mức tăng trưởng GDP là 4,9% vào năm 2024 và 4,5% vào năm 2025, do nền kinh tế được hỗ trợ bởi các hoạt động kích thích tài chính và xuất khẩu.
“Nền kinh tế toàn cầu đã tỏ ra kiên cường, lạm phát đã giảm theo đúng mục tiêu đã định của ngân hàng trung ương và rủi ro đối với triển vọng đang trở nên cân bằng hơn. Chúng tôi kỳ vọng tăng trưởng toàn cầu ổn định trong năm 2024 và 2025, mặc dù tăng trưởng được dự đoán sẽ vẫn dưới mức trung bình dài hạn”, Tổng thư ký OECD Mathias Cormann cho biết: “Việc áp dụng chính sách cần đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và cải thiện triển vọng tăng trưởng trung hạn. Chính sách tiền tệ cần tiếp tục áp dụng thận trọng, có khả năng hạ lãi suất chính sách khi lạm phát giảm, chính phủ nên quản lý cẩn thận chi tiêu và việc tạo doanh thu để đảm bảo rằng mức nợ của họ vẫn bền vững trong dài hạn, từ đó bảo vệ sự ổn định kinh tế. Chính sách tài khóa có tầm quan trọng trong việc giải quyết những áp lực ngày càng tăng và cải cách chính sách để thúc đẩy đổi mới, đầu tư và cơ hội trên thị trường lao động, đặc biệt là đối với phụ nữ, thanh niên và công nhân lớn tuổi”.
Sự không chắc chắn đáng kể vẫn còn tồn tại. Lạm phát có thể duy trì ở mức cao trong thời gian dài hơn, dẫn đến việc giảm lãi suất chính sách chậm hơn dự kiến và dẫn đến những tổn thương tài chính nghiêm trọng hơn. Tăng trưởng có thể gây thất vọng ở Trung Quốc do thị trường bất động sản tiếp tục suy yếu hoặc hỗ trợ tài chính nhỏ hơn dự kiến trong hai năm tới.
Căng thẳng địa chính trị cao vẫn là nguy cơ đáng kể trong ngắn hạn đối với hoạt động kinh tế và lạm phát, đặc biệt nếu xung đột đang gia tăng ở Trung Đông và các cuộc tấn công ở Biển Đỏ mở rộng hoặc leo thang. Về mặt tích cực, nhu cầu có thể tăng trưởng mạnh hơn dự kiến nếu các hộ gia đình và doanh nghiệp sử dụng tối ưu hóa số tiền tiết kiệm tích lũy được trong thời kỳ đại dịch COVID-19.
Trong bối cảnh đó, báo cáo triển vọng đưa ra một loạt khuyến nghị chính sách, nhấn mạnh sự cần thiết phải đảm bảo giảm lạm phát một cách bền vững, thiết lập lộ trình ngân sách nhằm giải quyết áp lực tài chính đang gia tăng và thực hiện các cải cách nhằm cải thiện triển vọng tăng trưởng trung hạn.
Chính sách tiền tệ cần thận trọng để đảm bảo kiềm chế lâu dài áp lực lạm phát. Phạm vi tồn tại để giảm lãi suất chính sách khi lạm phát giảm, nhưng lập trường chính sách sẽ vẫn còn hạn chế ở hầu hết các nền kinh tế lớn trong thời gian tới.
Các chính phủ phải đối mặt với những thách thức tài chính ngày càng tăng do mức nợ cao và áp lực chi tiêu tăng thêm đáng kể do già hóa dân số cũng như áp lực phải phân bổ kinh phí cho các nỗ lực thích ứng và giảm thiểu tác động khí hậu. Gánh nặng của các khoản nợ trong tương lai có thể sẽ tăng đáng kể nếu không có hành động nào được thực hiện, điều này nêu bật sự cần thiết phải nỗ lực mạnh mẽ hơn trong thời gian ngắn để hạn chế chi tiêu đang tăng cao, cải thiện hiệu quả chi tiêu công, tái phân bổ chi tiêu cho các lĩnh vực hỗ trợ tốt hơn các cơ hội và tăng trưởng cũng như tối ưu hóa nguồn thu thuế.
Trưởng nhóm chuyên gia kinh tế, ông Clare Lombardelli của OECD cho biết: “Nền tảng cho tăng trưởng sản lượng và năng suất trong tương lai cần được củng cố bằng những cải cách chính sách cơ cấu đầy tham vọng nhằm cải thiện nguồn nhân lực và tận dụng những tiến bộ công nghệ”.